آﻣﻮزش ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ: ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﻓﻦ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮاد اﺳﺖ. در اﯾﻦ روش آﻣﻮزﺷﯽ، ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﺎ ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮاد و اﺑﺰارﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ آﺷﻨﺎ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻣﺮﺑﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻣﺸﺨﺺ و ﻫﺪاﯾﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ. او اﺳﺘﻔﺎدهﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوت از ﻣﻮاد و اﺑﺰارﻫﺎ را ﺑﻪ ﮐﻮدﮐﺎن ﯾﺎد ﻣﯽدﻫﺪ. ﮐﻮدک ﺷﯿﻮهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎر ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺎده را ﺗﺠﺮﺑﻪ و ﮐﺸﻒ ﻣﯽﮐﻨﺪ. او ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﯾﮏ ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﺎ ﺷﯿﻮهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﺎر ﮐﻨﺪ.
ﭼﺮا اﯾﻦ ﺷﯿﻮه را ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﻤﯽﮐﻨﯿﻢ؟
- ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روش ﻗﺒﻠﯽ ﺗﻨﻮع دارد، اﻣﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﭘﯿﺶ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ.
- آﻣﻮزش ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ، ﮐﻮدک را ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﯾﮏ ﺷﯿﻮه ﻋﺎدت ﻣﯽدﻫﺪ.
- ﻣﺮﺑﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﮐﺎر را ﻫﺪاﯾﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ.
- ﻧﺘﯿﺠﮥ ﮐﺎر ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﯾﮑﺴﺎن و ﮔﺎه ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ.
- در اﯾﻦ ﺷﯿﻮه، ﮐﻮدک در زﻣﯿﻨﻪﻫﺎی ﺧﺎص و ﻣﺤﺪودی ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽآورد.
- ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ آﻣﻮزش ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﺳﺒﺐ ﻣﯽﺷﻮد ﺧﻼﻗﯿﺖ ﮐﻮدک ﻧﯿﺰ ﻣﺤﺪود ﮔﺮدد.
ﻣﺜﺎل: ﯾﮏ ﻣﺎده ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺪاد ﺷﻤﻌﯽ را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐنند. ﺑﻪ کودک ﮐﺎرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ را ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ ﻣﺪاد ﺷﻤﻌﯽ اﻧﺠﺎم داد ﯾﺎد میدهند، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺮاش و ﭼﺎپ. ﮐﻮدک ﯾﺎد میگیرد ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان از ﻣﺪاد ﺷﻤﻌﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد. ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺸﺨﺼﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﺷﻮد ﺗﺎ ﮐﻮدک ﺑﺘﻮاﻧﺪ آن را ﺑﺎ ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎر ﮐﻨﺪ.
آﻣﻮزش از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺠﺮﺑﻪ و ﮐﺸﻒ: در اﯾﻦ ﺷﯿﻮه، ﻣﺮﺑﯽ ﻓﻀﺎ و ﻣﻮاد ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ را ﺑﺮای ﮐﻮدﮐﺎن ﻣﻬﯿﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ. او، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮﻗﻌﯿﺖﻫﺎ و اﻣﮑﺎﻧﺎت، از ﻫﺮ ﭼﯿﺰی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎده و اﺑﺰار ﮐﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﺪ. در اﯾﻦ روش، ﻣﺮﺑﯽ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎ و ﻋﻼﯾﻖ ﮐﻮدﮐﺎن ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﮐﻮدﮐﺎن ﻓﺮﺻﺖ ﮐﺎر و ﺗﺠﺮﺑﻪ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ.
وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی اﯾﻦ روش:
- ﻣﺮﺑﯽ ﻓﺮﺻﺖ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﭘﺮدازد.
- ﻣﻮاد و اﺑﺰارﻫﺎ ﻣﺤﺪودﯾﺘﯽ ﻧﺪارﻧﺪ.
- ﮐﻮدک ﻓﺮﺻﺖ اﻧﺘﺨﺎب، ﺗﺠﺮﺑﻪ و ﮐﺸﻒ دارد.
- ﮐﻮدک آزاد اﺳﺖ ﺗﺎ ﻫﺮ ﻣﺎده و ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﺪ.
- اﻟﮕﻮﯾﯽ ﺑﺮای اﻧﺠﺎم دادن ﮐﺎر وﺟﻮد ﻧﺪارد.
- ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﯿﺴﺖ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﺎر ﺑﻪ ﻧﺘﯿﺠﮥ ﻣﺸﺨﺼﯽ ﻫﻢ ﻧﺮﺳﺪ.
- ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻮدن ﮐﻮدﮐﺎن ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﮐﺎرﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﯽﺷﻮد.
- زﻣﯿﻨﻪ ﺑﺮای ﭘﺮورش ﺧﻼﻗﯿﺖ و ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ اﺳﺘﻌﺪاد ﮐﻮدک ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﺷﻮد.
انتخاب ﻣﻮﺿﻮعﻫﺎی زﻧﺪﮔﯽ: ﮐﻮدﮐﺎن در زﻧﺪﮔﯽ روزﻣﺮه درﮔﯿﺮ ﺻﺪﻫﺎ ﻣﻮﺿﻮع ﻫﺴﺘﻨﺪ. زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪاﻧﺪ ﯾﺎ از ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺎرج ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ، در ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﺧﻮد ﺻﺪاﻫﺎ را ﻣﯽﺷﻨﻮﻧﺪ، ﺷﮑﻞﻫﺎ و رﻧﮓﻫﺎ را ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ، ﺑﻮﻫﺎ را ﺣﺲ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺎ آدمﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن روﺑﻪ رو ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻫﺮﮐﺪام از اﯾﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖﻫﺎ ﻓﺮﺻﺘﯽ ﺑﺮای ﯾﺎدﮔﯿﺮی ﺑﻪوﺟﻮد ﻣﯽآورد.
در اﯾﻦ ﺷﯿﻮه ﮐﻮدک، ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻋﻼﻗﻪ و ﻧﯿﺎز ﺧﻮد، ﻣﻮﺿﻮع ﯾﺎ ﻣﻮﺿﻮعﻫﺎﯾﯽ را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﺪ. والدی یا ﻣﺮﺑﯽ ﺻﺒﻮر اﺳﺖ، ﺑﻪ ﮐﻮدک ﮔﻮش ﻣﯽدﻫﺪ و ﻣﺤﯿﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ را ﺑﺮای او ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﺳﺎزد. او ﺣﻤﺎﯾﺖﮔﺮ ﯾﺎ ﺗﺴﻬﯿﻞﮔﺮی اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎی ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮای اﯾﺠﺎد اﻧﮕﯿﺰه و ﺷﻮر و ﺷﻮق در ﮐﻮدک اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ.
وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی اﯾﻦ روش:
- ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﮐﺎر ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﯿﺎز و ﻋﻼﻗﻪ و اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻮدک ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد.
- ﻣﺤﺪودﯾﺖ زﻣﺎﻧﯽ ﻧﺪارد.
- ﮐﻮدک ﻓﺮﺻﺖ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﺗﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع، ﻧﮕﺎه ﻣﺘﻔﺎوت و ﻋﻤﯿﻘﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ آورد.
- ﻧﺘﯿﺠﮥ ﮐﺎر ﺑﺮای ﻫﺮ ﮐﻮدک ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ.
- آﻣﻮزش ﻫﻨﺮ ﺑﺎ زﻣﯿﻨﻪﻫﺎی دﯾﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ رﯾﺎﺿﯽ و ادﺑﯿﺎت و ﻣﻮﺿﻮعﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﯽﺷﻮد.
- ﺑﻪ ﻫﻤﮥ زﻣﯿﻨﻪﻫﺎی رﺷﺪ ﮐﻮدک ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯽﺷﻮد.
- ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎ و ﻋﻼﯾﻖ ﮐﻮدک ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎی او را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل دارد.
- آﻣﻮزش و ﯾﺎدﮔﯿﺮی ﺑﺮای ﮐﻮدک ﻟﺬت ﺑﺨﺶ ﻣﯽﺷﻮد و در او ﺷﻮر و ﺷﻮق ﭘﺪﯾﺪ ﻣﯽآﯾﺪ.
فریبا کیهانی
