شما مهمترین بخش از اولین تجربیات یادگیری کودک هستید. راهکارهای زیر به نوزاد شما کمک میکنند که دنیای اطراف را از طریق تعامل و ارتباط با بزرگسالان محبوب و مورد اعتمادش درک کند.
نوزادان با استفاده از حسهای خود یاد میگیرند. آنها با لمس کردن و به دهان بردن اشیای مختلف، گوش دادن به صداها و موسیقی، و دیدن شگفتیهای رنگارنگ و جذاب در اطرافشان، محیط اطراف را کشف میکنند. نوزاد با این بررسیها مفاهیم بسیار مهمی را درک میکند؛ مثلاً وقتی جغجغه را تکان میدهد و صدای آن را میشنود یا وقتی به بینی مادرش ضربه میزند و مادر از جا میپرد و میگوید «آخ!»، نوزاد رابطه علت و معلول را درک میکند. آنها با روی هم چیدن آجرها، به دهان بردن آنها و سعی در رد کردن آنها از سوراخ مناسب میتوانند در مورد اندازه و شکل اشیاء بیاموزند. وقتی نوزادان میفهمند چطور دکمه را فشار دهند تا دلقک از توی جعبه بیرون بپرد، مهارت حل مسئله را میآموزند. وقتی سعی میکنند با غلت زدن یا خزیدن به سمت اسباببازی محبوب خود بروند که شما دور از دسترس آنها گذاشتهاید، میتوانند نحوه استفاده از بدن خود را بیاموزند.
برای تقویت مهارتهای تفکر کودک چه میتوان کرد؟
۱. اشیای جالبی را برای بررسی به نوزاد بدهید
پارچههایی با بافتهای مختلف، یک نوار چسب کاغذی، یک قاشق چوبی و یک قاشق فلزی، توپهای صاف و توپهای پر از برآمدگی.
۲. به ارتباطات کودک پاسخ بدهید
برای توضیح تجربیات نوزاد از کلمات استفاده کنید: این یک توپ است. تو داری به یک توپ قرمز نگاه میکنی. توپ را دوست داری؟
۳. در حل مسائل، کمک مورد نیاز کودک را به او ارائه دهید
مثلاً به کودک نشان دهید که چطور در جعبه را باز کند تا بتواند آجرهای داخل آن را بردارد. سپس در جعبه را ببندید و بگذارید کودک تلاش کند.
۴. بازیهای غیب شدن و ظاهر شدن انجام دهید، مثل دالیموشه. یک بازی ساده طراحی کنید و اشیا را مخفی کنید تا او بتواند پیدا کند. این بازیها ماندگاری و پایداری اشیاء را به نوزاد میآموزد یعنی اشیا حتی وقتی اگر دیده نشوند باز هم وجود دارند.
۵. کودک را تشویق کنید که اشیا و اسباببازیها را به شکلهای مختلف بررسی کند.
لمس کردن، ضربه زدن، تکان دادن، و چرخاندن به کودک کمک میکند که در مورد نحوه کارکرد اشیا بیاموزد. با کودک خود در مورد کاری که میکند حرف بزنید: «تو نخ را میکشی و کامیون تکان میخورد!»
۶. به او فرصت «لمس کردن» بدهید.
۷. در حین پیادهروی با کودکتان، به او اجازه دهید که به سطح ناصاف تنه درخت دست بزند. یک برگ را مچاله کنید و بگذارید صدای آن را بشنود. در مورد چیزهایی که میبینید و انجام میدهید حرف بزنید.
۸. از کارهای روزمره نهایتِ بهره را ببرید.
در وان حمام آهنگی در مورد اعضای بدن بخوانید. این فعالیتهای روزمره برای کودک در حال رشد شما تکراری نیستند، و او میتواند نحوهی کارکرد اشیا را بیاموزد.
۹. «اسباببازیهای زندگی واقعی» را به کودک بدهید.
ببینید صدای یک قاشق چوبی و همزن در حین ضربه زدن به در قابلمه چه تفاوتی دارد. یک روسری را از حلقه وسط رول دستمال حولهای عبور دهید و آن را ناپدید و دوباره ظاهر کنید. اجازه دهید کودک تفاوت بین برس موی خودش و دندانههای تیز شانه را حس کند.